Дали вашите желби, потреби и лични интереси можат да одат против општото добро?
Нашите лични желби и интереси би можеле да го загрозат исполнувањето на колективните: тоа е „конфликт на интереси“ и треба да научиме како да управуваме со него.
Во едно демократско општество, заедничкиот интерес се остварува со давање ефикасни јавни услуги, обезбедување пристап до основните права за сите луѓе и почитување на принципот на непристрасност. Во овој контекст, конфликт на интереси се јавува кога „секундарни“ интереси – често приватни и лични, како и такви поврзани со одредени групи – се закануваат на стремежот на колективот.
Кога има корупција, обично постои хипер-приватизација на општото добро:односно, постои корупција кога некој намерно избира да ги следи сопствените интереси на штета на колективот, нанесувајќи штета на општото добро и намалувајќи ја можноста за сите да постигнат благосостојба.
Тешко е да се препознае конфликт на интереси. Затоа во јавната администрација постојат многу закони, правила и процедури кои имаат за цел да го спречат тоа, преку определување како треба да се однесува јавниот службеник во евентуална ситуација на судир на интереси. Тоа е прашање на јавна етика.
Во нашата приватна сфера, наместо тоа, културата на интегритет е таа што може да нè води да препознаеме и да управуваме со ваква ситуација, со која секој од нас би можел да се соочи барем еднаш во животот. Кога тоа е случај, од нас се бара да ги земеме предвид улогите, одговорностите, однесувањата и односите на вклучените лица. Само земајќи ги предвид сите овие аспекти, можеме да донесеме правилна одлука, односно да избегнеме да му наштетиме на колективното добро додека го следиме личното.
Разбери
Поле за дефиниција
Судир на интереси е ситуација во која едно лице се соочува со избор помеѓу должностите и обврските на јавната позиција која ја држи. и приватни интереси кои ги има. Затоа, оваа ситуација може да влијае на објективното и етичкото извршување на јавните должности.
Прашања за рефлексија
Примери
Подсетете се на некои политичари кои за време на својата службена дејност обезбедуваат поволности за семеен бизнис и делуваат во сопствен приватен, или спореден интерес, а не во јавен. Кои би можеле да бидат овие секундарни/приватни интереси?
- Претприемач во градежниот бизнис дознава преку пријател, кој е јавен функционер и работи во секторот за јавни набавки во општината, дека ќе биде објавен оглас за јавно наддавање за изградба на мост. Претприемачот се обидува да ја искористи оваа ситуација, прашувајќи го пријателот за барањата пред објавување на повикот, со што добива временска предност во однос на другите потенцијални понудувачи за подготовка на документацијата. Како мислите дека државата би можела да спречи вакви ситуации?
Замислете дека треба да организирате фудбалски тим за локалниот куп. Како тренер мора да изберете помеѓу 20 фудбалери. Меѓу овие играчи се и вашиот брат или сестра. Дали успевате овде да идентификувате можен конфликт на интереси?
Поврзано со претходниот пример: би сакале да угодите на близок роднина, но знаете дека вашиот брат или сестра очигледно не е најсоодветен за таа улога и знаете дека овој избор може да го попречи јавниот интерес на тимот и правичниот избор на играчите. Како би можеле да избегнете ваков потенцијален конфликт на интереси да стане реалност?
Делувај
Истражете и изберете од низа активности за работилници, користејќи го нашиот систем за филтри.
Повеќе
Зборот „интерес(и)“ се користи во еднина или множина без видлива разлика.
Зборот „интерес(и)“ се користи во еднина или множина без видлива разлика. Употребата на терминот во множина е попрецизна, бидејќи поимот конфликт бара најмалку два различни интереси кои се некомпатибилни и конфликтни еден со друг. Повеќето официјални јазици на ЕУ го користат терминот во множина.
